16. Yüzyıl Osmanlı Astronomu Takiyüddin’in Gözlem Araçları PDF indir

16. Yüzyıl Osmanlı Astronomu Takiyüddin’in Gözlem Araçları Kısa Özet

Astronom Takiyüddin er-Râsıd (1526-1585) modern astronominin kurucuları olan Tycho Brahe (1546-1601) ve Galileo Galilei (1564-1642) gibi bilimsel gözlem, deney ve araştırma metotlarıni birlikte kullandı. Bilhassa gözlemlerinde sonuçları etkileyecek, fiziksel, biyolojik, matematiksel ve gözlem araçlarının müthişliyeti gibi bütün şartları göz önünde bulundurdu. Bu yaklaşımıyla Osmanlı bilim dünyasında doruk noktasını teşkil etti. Ayrıca çağdaşı Avrupalı astronomlara kıyasla bazı konularda günümüz değerlerine en yakın gözlem sonuçlarına ulaştı. Takiyüddin, Osmanlı padişahı III. Murad tarafından kurulan ve 1579’da sona eren İstanbul Rasathanesi’nde dokuz farklı gözlem aracı kullandı. Bunlardan ahşap duvar kadranı, ekinoksları belirlemede kullanılan “Zatu’l-evtar”, saati 60 dakikaya, dakikaları 60 saniyeye ve saniyeleri beşer saliseye ayırdığı mekanik astronomi saatini geliştirdi veya icat etti. Bunlar, Avrupa’da Tycho Brahe’nin gözlemlerinde kullanmış olduğu araçlarla aşağı yukarı aynı özelliklere sahip, fakat büyüklük ve hassaslık yönünden daha üstündü. Kendisini, Osmanlı İmparatorluğu’ndaki ve İslam dünyasındaki en hassas gökyüzü tablolarını hazırlama hedefine ulaştıran İstanbul Rasathanesi’nde kullandığı gelişmiş gözlem araçlarını ve gözlem sonuçlarını ünlü eseri Alat-ı Rasadiyye li Zic-i Şehinşahiyye’de (Saltanat yıldız çizelgelerinin hazırlanmasında kullanılan gözlem araçları) anlattı. Takiyüddin’in Gözlem Araçları adlı bu eserle, Takiyüddin’in Alat-ı Rasadiyye li Zic-i Şehinşahiyye’de anlattığı gözlem araçlarının teknik yorumu, eserin çevriyazısı ve farklı nüshalarının tıpkı basımları bir arada okuyucuya sunuluyor. Türkiye’de ilk kez uygulanan bu yöntem ile eser, okuyucunun ve konunun uzman kişilerının aynı ölçüde yararlanmasını sağlayacaktır.

16. Yüzyıl Osmanlı Astronomu Takiyüddin’in Gözlem Araçları PdF indirmek için Tıklayın