Türk Ceza Muhakemesinde Ses ve Görüntü Bilişim Sistemi SEGBİS PDF indir

Türk Ceza Muhakemesinde Ses ve Görüntü Bilişim Sistemi SEGBİS Kısa Özet

2019 senesinde yüksek lisans tezi olarak sunulan *Ceza Muhakemesinde SEGBİS (Ses ve Görüntü Bilişim Sistemi)* konulu bu çalışmanın kitaplaştırılması düşüncesi kıymetli hocam Prof. Dr. Mustafa Ruhan ERDEM’ in cesaretlendirmesi ile ortaya çıkmıştır.

SEGBİS’ i ele alan basılı bir eserin bulunmaması, SEGBİS özelinde yürütülen akademik çalışmaların da hemen hemen yok denecek kadar az olması bu çalışmanın kitaplaştırılması düşüncesinin temel gerekçeleridir.

Çalışmanın SEGBİS üzerine yürütülmesinin nedenlerinden biri ceza muhakemesine olan yüksek ilgimdir.

Serbest avukat olarak, duruşma salonlarında yasaların ve temel haklara ilişkin teminatların hukuksuz bir biçimde ihlal edildiklerine birden fazla defa şahit olmam, suçlanan bireylerin özgürlüklerinin söz konusu olduğu ceza muhakemesine olan ilgimi artırmıştır.

Yasaların res’en araştırma ödevi yüklediği yargıçların muhakemeyi adil bir biçimde yürüteceğine ve ‘nasıl olsa’ adil bir kararla bittireceğine, bundan dolayı de ceza muhakemesinde müdafiin işlevinin bi hayli sınırlı ve hatta müdafiin ‘gereksiz’ olduğuna dair yaygın kanının gerçeklerle örtüşmediğini; savunma hakkının bizatihi karar vericiler tarafından kısıtlandığını; buna karşılık müdafiin yalnızca ‘bulunmakla’ bile savunma hakkı yönünden azımsanamayacak asgari bir koruma sağladığını ‘öğrenmem’, ceza muhakemesinde müdafii, duruşma ve savunma hakkı kavramlarına derinlemesine ilgi duymama neden olmuştur. Bu ilgimin neticesinde anılan üç kavramın kesiştiği en kritik bir devre olarak zanlının ve sanığın dinlenilmesi meselesi gündeme gelmiş, bu sefer de doğrudan doğruyalık, yüz yüzelik, silahların eşitliği gibi ceza muhakemesine egemen olan temel ilkeler nazarında SEGBİS’ in ele alınması düşüncesi ortaya çıkmıştır.

SEGBİS ‘meselesini’ doğru kavrayabilmek için; yalnızca alakalı kanun hükümlerini incelemek yeterli değildir. SEGBİS kullanımı sebebiyle çatışan değerler içindeki dengenin; ceza muhakemesinin, muhakemeye egemen olan temel ilkelerin ve evrensel hukuk kaidelerinın amaç ve kapsamının ortaya konulması suretiyle sağlanması olabilecek olabilecektir.

Ne pahasına olursa olsun değil; insan onuruna saygılı bir muhakeme sürecinde eşyanın ve doğanın imkan verdiği ölçüde maddi gerçeğe ulaşmayı amacında olan ceza muhakemesinde, suçlananın salt insan olmasının doğal sonucu olarak adil yargılanma hakkına sahip olduğu şüphesizdur.

Gelişen teknoloji ile birlikte muhakeme faaliyetlerinde teknik cihazlardan yararlanılmaya başlanmıştır. Bunun yanında yargılama süreci olası zaman kayıplarının önlenmesiyle genelde kısaltılabilmiştir. Ne var ki ceza muhakemesinin tek gayesi muhakemenin bi hayli hızlı gerçekleştirilmesi değildir. Diğer yandan muhakemeyi hızlılaştırmak uğruna maddi gerçeğin araştırılması ilkesine ve savunma hakkına aykırı sonuçlara neden olan önlemlerin seçildiği görülmektedir.

SEGBİS, ses ve görüntüyü aynı anda ve anında iletebilmek üzerine kurulu bir iletişim tekniği sistemidir. Günümüz şartlarında gerek yazılımsal ve donanımsal, gerek telekomünikasyon altyapısındaki noksanlık ve yetersizliklerden kaynaklanan sorunlar sistemin çalışma prensibine uygun olarak işlemesini engellemektedir.

SEGBİS’ e ilişkin düzenlemelerin Anayasa’ nın 36. maddesinde teminat altına alınan adil yargılanma hakkına aykırı sonuçlar doğurabilecek nitelikte olduğu görülmektedir.

Ceza Muhakemesi Kanunu’ nda sesli ve görüntülü iletişim tekniğinin kullanımını düzenleyen hükümler bütüncül olarak uyumlu olmadığı gibi savunma hakkını mühim ölçüde kısıtlayan ve ceza muhakemesine egemen olan ilkelere aykırı düzenlemelere sahiptir.

SEGBİS kullanımına ilişkin sakıncalar, maddi gerçeğin araştırılması ve savunma hakkı yönünden ihlallere neden olabilecek boyuttadır. Bu sakıncalar; maddi gerçeğe ulaşılması ihtimalini zayıflattığı gibi ülkemiz yönünden da kaydadeğer boyutta olup, adil yargılanma hakkının ihlali gerekçesiyle Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi önünde zor duruma düşmesine neden olabilir.

Bu eserin amacı; anılan sakındığın giderilebilmesi ve sanığın savunma hakkının tam anlamıyla sağlanabilmesi için kanun koyucunun acilen bu sakıncalı alanlara müdahale etmesi, ceza muhakemesine egemen olan ilkelere uygun değişiklikler gerçekleştirmesi gerekliliğini ortaya koymaktır.

Tez olarak 2019 senesinde sunulan bu eserin, kitaplaştırılmasının gecikmesinde üç neden mevcuttur: Birincisi, tezin başarılı bulunmasından sonra; ceza muhakemesi sistemimize yabancı bir muhakeme türü olan seri muhakeme usulüne ilişkin düzenlemeler getirilmesi ve bu düzenlemelerden birisi olan Ceza Muhakemesinde Seri Muhakeme Yönetmeliği’ nin SEGBİS kullanımına ilişkin hükümler içermesidir. Bu gelişmelerden sonra, olduğu haliyle tezi kitaplaştırmak, amaca uygun düşmeyecekti. Bu nedenle, Ceza Muhakemesinde Seri Muhakeme Yönetmeliği’ nin SEGBİS’ i ilgilendiren hükümlerini metne işlemek gereği duyulmuştur.

Bir diğer gecikme sebebi, bu eserin kitaplaştırılması sürecinde yaşanan ve kısa bir sürede ülkemizi de etkisi altına alan COVİD19 virüs salgınıdır. Bu satırların yazıya döküldüğı 08.04.2020 tarihinde, resmi kaynakların raporlamalarına göre virüs tüm dünya çapında 1.489.416 vakaya ve 87.292 birinin yaşamını yitirmesine neden olmuştur. Virüsün insanlar içinde doğrudan ve dolaylı temas yoluyla bulaşarak yayılabilmesi, bir takım önlemlerin alınmasını gerekli kılmıştır. Bu bağlamda alınan önlemlerin, yargı faaliyetlerine de yansımaları olmuştur. Bu önlemlerin, sanığın meramını anlatma hakkı temelinde ele alınmasının yararlı bulunacağı düşünülmüştür.

Yazılan her bir hecenin doğruluğundan, yerindeliğinden ve gerekliliğinden emin olmak arzusu ise diğer bir gecikme sebebidir.

Türk Ceza Muhakemesinde Ses ve Görüntü Bilişim Sistemi SEGBİS PdF indirmek için Tıklayın