Eleştirel Teori Habermas ve Frankfurt Okulu PDF indir

Eleştirel Teori Habermas ve Frankfurt Okulu Kısa Özet

Yirminci yüzyılın en mühim düşünce geleneklerinden birisi olan Frankfurt Okulu, eleştirel teoriyi radikal anlamda yeni bir bilgi şekili olarak sunmuş ve bu bilginin bizleri gerçek yahut doğru çıkarlarımız hususunda aydınlatacağını ve çoğu zaman farkında olmadığımız baskı şekillerinden, zorlamalardan kurtaracağını savunmuştur. Faşizmin en kuvvetli olduğu zamanda bir direniş söylemi olarak geliştirilmiş olan eleştirel teori, totaliterlikle birlikte düşündüğü aydınlanma kavramının kendisini de sorunsallaştırmış, bu kavramın toplum bilimlerindeki yöntem sorunuyla ilişkisini görülmektedirmış ve bundan dolayı yöntem tartışmasına kalıcı bir siyasi içerik kazandırmıştır. Frankfurt Okulu düşünürlerine göre bu tür bir teori yalnızca bir araştırma nesnesi olarak toplumsal dünyanın değil, bunun yanı sıra bu dünyanın bir parçası olarak teorinin kendisinin ortaya çıkmasını sağlayan veya gerektiren koşulların ve yapacağı etkinin de bir açıklamasını vermelidir. Dolayısıyla dönüşlü bir yöntem benimseyen eleştirel teori pozitivizmin nesneleştirici bilim anlayışını ve bu anlayışın bir parçası olan özne/nesne ayrımını reddeder. Adorno, Horkheimer ve Marcuse gibi düşünürlerin çalışmalarıyla başlayıp Habermas’a uzanan bu teori türünün ilk emsallari ise Marx ve Freud’un eserlerinde karşımıza çıkar.Raymond Geuss, Eleştirel Teori: Habermas ve Frankfurt Okulu’nda bu temel iddiaların ayrıntılı bir analizini veriyor ve geçerliğini tartışıyor. Toplumsal fenomenleri betimleyip açıklamakla yetinmeyen, bunun yanı sıra eleştiren bir bilimsel teori olabilecek müdür? Mümkünse empirik bilimlerden nasıl ayrılır? Bu sorulara yanıt ararken eleştirel teorinin pozitivizmle hesaplaşmasına geniş yer ayıran Geuss, çıkış noktası olarak ideoloji kavramını alıyor. Bu kavramın farklı anlamlarını kuşatan kapsamlı bir tartışma çerçevesinde, ideolojinin inanç ve çıkarlarımızla ilişkisini, bir ideoloji eleştirisinin gerektirdiği doğruluk ve bilimsellik kriterleri ve bu eleştirinin sağladığı ‘aydınlatıcı’ ve ‘özgürleştirici’ bilgiyi, özellikle felsefi bir çerçevede sorguluyor. Frankfurt Okulu yalnızca modern kapitalist toplumu ve faşizmi değil, onlara karşı geliştirilmiş muhalif söylemleri de yönlendiren bir bilim ve aydınlanma anlayışının maskesini düşürerek toplum bilimlerinde kalıcı bir etki yapmıştır. Bu söyleme bir giriş niteliği taşıyan Eleştirel Teori, getirdiği analitik bakış açısıyla yalnızca eleştirel teoriyle ilgilenenler için değil, toplum bilimlerinin amacı ve yöntemi hususunda çalışanlar için de kalıcı bir kaynaktır.

Eleştirel Teori Habermas ve Frankfurt Okulu PdF indirmek için Tıklayın