Ahlakın Coğrafyası PDF indir

Ahlakın Coğrafyası Kısa Özet

Bilim, İnsani Değerleri Nasıl Belirler?

Bilimin, ahlak hususunda söyleyecek hiçbir sözü olmadığı şeklindeki korkunç söylenceyi savunanlardan birisi de bendim. Şaşırtıcı olan, Ahlakın Coğrafyası: Bilim İnsani Değerleri Nasıl Belirler? düşüncemi tümüyle değiştirdi.

— Richard Dawkins, Oxford Üniversitesi

Bilim, ahlak ve yaşamın amacı gibi insani değerleri belirler mi? Bu, kadim bir tartışmanın en temel sorusu olup, verilen yanıt bağlamında örtük bir uzlaşının da olduğu bir sorudur. Ahlak ve yaşamın amacı gibi insani değerlerin gerek bireysel düzeyde *öznelliği*, gerekse de toplumsal düzeyde *kültürel göreceliliği* anlayışı en radikal muhafazakârlarla en ilerici düşünceye sahip felsefecileri ve bilim bireylerinı, *Bilimin, insani değerler ile ilgili söyleyeceği hiçbir şey yoktur.* önermesinde birleştirmektedir. Bu uzlaşı, en radikal söylemlerin toplumsal düzeyde hoşgörüyle karşılanmasına ve giderek eleştiriden muaf tutularak bir kutsallık zırhına bürünmesine yol açmaktadır.

Sam Harris kitapta bu toplumsal uzlaşıya sert bir eleştiri getirerek ahlakın ve insani değerlerin bilimin çalışma konusu bulunacağını ve fizik biliminin yasalarına benzer evrensel ahlak yasalarının keşfedilmeyi beklediğini savunuyor. Bu savunusunu, ahlaki ilkeleri ve yasaları din veya erdemler gibi maddi olmayan düşünsel dünya çapında arayanların aksine bilinçli varlıkların esenliği üzerinde temellendirir. Ahlak ve yaşamın asıl amacı ile ilgiliki soruların, aslında bilinç sahibi varlıkların esenliği ile alakalı sorular olduğunu ileri süren Sam Harris’e göre bu değerler bilimsel olarak anlaşılabilecek gerçeklerdir. Ona göre bilinçli varlıkların esenliği, tümüyle dünya çapındaki olaylara ve insan beyninin durumuna bağlıdır.

Sam Harris bilinçli varlıkların esenliği üzerinden *ahlaki coğrafya* adını verdiği kavramsal bir uzay tanımlar: gerçek ve potansiyel sonuçların en tepeye ulaştığında potansiyel refaha karşılık geldiği ve vadilerinin ise olası en derin acıları temsil ettiği bir uzam. Farklı düşünme ve davranış şekillerinin bu kuramsal uzayda karşılık geldiği coğrafi noktalar belirlenebilir ve bu noktaların insani gelişmenin farklı derecelerine karşılık geldiği gösterilebilir. Elbette bu kavramsal uzayda tespit edilen coğrafi konumlar insan esenliğinin düzeyine göre bilimsel olarak ortaya konulabilir ve ahlak yasaları bu noktalara göre keşfedilebilir. Sam Harris’e göre, *Benim savunduğum şey, ilkesel olarak bilimin, yaşamımızı en iyi biçimde yaşayabilmemiz için ne yapmamız gerektiğini ve ne istememiz gerektiğini ve bununla ilişkili olarak diğer bireylerin da ne yapması gerektiği ve ne istemesi gerektiğini anlamamıza yardım edebileceğidir. İleri sürdüğim şey, fizik sorularının doğru ve yanlış yanıtları olduğu gibi ahlakla alakalı soruların da doğru ve yanlış yanıtlarının olduğu ve bu yanıtların bir gün olgunlaşmakta olan zihin bilimlerinin çalışma alanına girebileceğidir.*

Ahlakın Coğrafyası: Bilim İnsani Değerleri Nasıl Belirler? kadim bir tartışmayı yeniden gündeme taşımakla yetinmiyor, ahlak felsefesi ve hatta toplumsal bilimlerin her alanında yeni ve devrimci bir yaklaşım sunuyor. Bilimin geleceği ve yeni bir ahlak ve değerler sistemi üzerinde düşünen herkesin, özellikle de felsefeci ve toplumsal bilimcilerin, mutlaka okuması ve üzerinde düşünmesi gereken bir kitap.

Ahlakın Coğrafyası PdF indirmek için Tıklayın