İsmet Zeki Eyuboğlu – Divan Şiiri Cilt II PDF Oku indir
İsmet Zeki Eyuboğlu – Divan Şiiri Cilt II PDF Oku indir, e-kitap sitemizde İsmet Zeki Eyuboğlu – Divan Şiiri Cilt II kitabını araştırdık. Ayrıca İsmet Zeki Eyuboğlu tarafından kaleme alınan İsmet Zeki Eyuboğlu – Divan Şiiri Cilt II kitap özetinin yanı sıra, İsmet Zeki Eyuboğlu – Divan Şiiri Cilt II pdf oku, İsmet Zeki Eyuboğlu – Divan Şiiri Cilt II yandex, İsmet Zeki Eyuboğlu – Divan Şiiri Cilt II e-kitap pdf, İsmet Zeki Eyuboğlu – Divan Şiiri Cilt II PDF Drive, İsmet Zeki Eyuboğlu – Divan Şiiri Cilt II Epub gibi indirme linklerini de bulacaksınızdır.
İsmet Zeki Eyuboğlu – Divan Şiiri Cilt II PDF indir Oku
Divan şiirinin, XVll. yy.daki, durumu şekil yönünden, kullanılan kavramlar, sözcükler yönünden mühim bir gelişim göstermez. Kimi ozanların kullandıkları yabancı sözcüklerin sayısında bir artma görülür kavramların birbirine eklenmesinden bir araya gelen ba{ılaşıklı dizi (izafet terkibleri, terkibler) daha da uzar. Şiirin içeri{ıinde, özü yönünden bakı lırsa, Önemli bir de{ıişiklik görülür. İranda do{ıan, eskilerin “sebk-i hindi/ hind şekili” dedikleri yeni bir şiir dokusu, divan yazınında da tesirini gösterir. Kimileri bu yeni şiir anlayışının, iran’da XVl l. yy.da başladı{ıını ileri sürerlerse de, ozanlar üzerinde yapılacak düzenli bir çal ışma “sek-i hindi”nin daha eskilere gitti{ıini, kavramları alabildi{ıine soyutlaştırarak kişileştirme, diri varlıklar gibi söyletme, konuşturma, çelişik görüntülerden, simgelerden bir evren oluşturma olayının eski li{ıini ortaya koymakta kuvvetlik çekmez. XVll .yy. divan şiiri, eski dönemlere oranla, daha soyut, daha boşlukta kalan bir şiirdir. Seçilen kavramların ikinci, üçüncü, kimi ozanlarda sonuncu anlamlarını öne almak, yaşanan evreni bile soyutlaştırmak e{ıilimi başlıca başarı sayılır. xvı. yy.
şiirinde dizelere egemen olan anlam – ses uyumu, XVl l. yy.da yerini simge-ses düzeni ba{ılantısına bırakır. XVI. yy. şiirinde simgeler içinde kurulan ba{ılantı, anlam yönünden, düşünce ilkelerine, düşünme eylemini sa{ılayan genel kurallara aykırı de{ıildi. Daha XIV. yy. ile XV. yy.da bile simge-anlam bütünlü{ıü birbirinin ayrılmaz birer ö{ıesi niteli{ıindeydi. Seyyid N esimi’nin en yüksek aşamaya çıkardı{ıı tasavvufla alakalı soyutlamalarda bile anlam egemendi, simge anlamın çizgisi dışına taşmıyordu. XVl.yy.da bu özellik korundu, en açık emsallarini Fuzuli’de gördü{ıümüz aşırı soyutlama anlamın denetimi altındaydı.
Dil gene karışıktı, fakat, bütünleşme şiirde kendini gösteriyordu. Baki’nin elinde ses uyumuna, akıcı söyleyişe dönüşen şiirde simgelerin, az da olsa, gene do{ıal bir varl ı{ıa ba{ılandı{ıını göze çarpıyor. oysa XVll. yy. şiirinde bambaşka bir özellik çıkar karşımıza. Artık simgenin yaşamla, yaşanan olaylarla en ufak bir ba{ılantısı kalmaz. Soyutlaşma öylesine ileri götürülür ki, yapısı gere{ıi, soyut olan bir kavram ile ikinci bir işlemle yeniden soyutlaştırılır. Fehim, Naili, Neşati ile onların tutumunu benimseyen kimi ozanlarda görülen soyutlaşma okuyucuyu birdenbire bir söylence evrenine götürür. Şiirde başl ıca· ilke akıcılıkla simgeyi ba{ıdaŞtırmak, bunu başarabilmek için de en uygun kavramları seçmek yolunu bulmaktır. 7 Şeyhülislam Yahya’ nın şiirlerini okuyan bir kimse yumuşak bir yürüyüşle, yaşamın süslü, kulağa tatlı gelen seslerle dolu girinti çıkıntıları içind dolaşır gibi olur. Soyut kavramların örtüsü altında yaşanmış bir olayın özlemi duyulur. Ozan, çağımız anlayışına göre, gerçekçi değildir. Lakin şiirini okurken, yorum yoluyla da olsa onda gerçeklere gülümseyen bir yüz görür gibi oluruz. Nefi’nin şiirindeyse’ birbirine eklenen, git gide git gide artan, yoğunlaşan seslerden bir araya gelen, anlam aramayı nerdeyse gereksiz kılan, sürükleyici bir gümbürtü ortamı . bulunur.
Şiir bittikten sonra anlamını aramayı kurarız bir bakıma. Ozan, gülden başlar, birdenbire gökgürültülerine varır, senedirımlar düşürür, yağmur yağdırır, denizleri taşırır, sevgilinin kaşıyla gözüyle birbirinin kanına susamış iki savaşçı gibi karşılıklı saldırışlara geçer, sonra özdeş hızla geri döner, durgunlaşır, dinleneceğiz derken ortalık yeniden allak bullak olur. Riyazi, Fasih Dede, Cevri, Vecdi insanın yüreğini okur gibi gülümseyen bir bakışla ba-· kar, dizelerin içinde kıvrım kıvrım yollarda soyut bir evreni çeker okuyucuyu. Bahayi bütün ağırbaşlılığına karşın neyi, neden sevdiğini söylemez, sıcak bir yel gibi kavrayış kabiliyetinin saçlarına dokunur geçer. Bu ozanların, başlıca özelliği, di llerinin yumuşakl ığı, akıcılığıdır söyleyiş yönünden. Bunun yanı sıra Nabi’yi okuyunca başka bir çağda yaşıyormuş gibi olur okuyucu. Şiire düşüncenin, derinlik eğilimiyle bilgiçlik göstermenin egemen olduğunu görülür basit bir şekilde. Daha önce adı geçenlerin şiirleriyle Nabi’ninkiler yanyana konamaz. Başarı, beceri konularını bir yana bırakırsak Nabi’yi XVI . yy. ozanlarından Nev’i’nin izinde görebiliriz. xvıı. yy. şiirinin böyle değişik nitelikte olması, aşırı bir soyutçuluğa kaçması boşuna değildir, Osmanlı Devletinin toplumsal yapısıyla, yaşama şekiliyle içten· içe bağlantı lıdır. XV.
yy. ile XVI . yy.ın ortalarına değin, ilerleyen, büyük savaşlar kazanan, büyük başarılar sağlayan, o çağda bilinen yeryüzünün en kuvvetli, eri büyük devleti yok artık. Eski başarıların, utkuların yerini şimdi duraklama, yer yer geri çekilme, başarısızlığ uğrama, kendi kendine yetemeyiş almaktadır. Arap-Fars di llerinden alınacak, aktarılacak kavramlar sonlanmıştır, elde olanlarla yetinme gereği başlamıştır. Osmanlı toplumu, önceki yy.larda dışa dönüktü, başka ülkeler alma, utkular kazanma, egemenliğini elinden geldiğince geniş bir alana yayma ardında koşuyordu. Oysa XVl l. yy. bu olanakların nerdeyse hepsini ortadan kaldırdı, içekapanış dönemi başladı. Bize kalırsa kavramları soyutlaştırma yolunda başlayan ozanlar yarışının başlıca nedeni Osmanlı devletinin içinde olduğu durumdur. XVl l. yy. İran şi irinin durumu da böyledir az çok.
Arap şiirinde de mühim bir gelişme, etkili bir çiçeklenme arama boşunadır. Bu dönemin·Avrupa’sına incelediğimizde bü _tün sanat, düşünce, bilim alanlarında, özellikle felsefede, deney bilimlerinde baş döndürücü bir gelişme görürüz. Avrupa ulusları bilinçlenme yarışına girmiş, ulusal varl ık bilinci aydınların yöneticilerin başl ıca konu8 su olmuştur.
İsmet Zeki Eyuboğlu – Divan Şiiri Cilt II PDF indir Tıklayın
