Ahlakın ve Dinin İki Kaynağı PDF indir

Ahlakın ve Dinin İki Kaynağı Kısa Özet

20. yüzyılın başında Bergson’un yaratıcı atılım (élan vital) kavramı, umudunu yitirmiş Avrupa entelektüelinin ruhuna çiçeği burnunda bir soluk üflemişti. Artık, düşünce ve sanat çevrelerinin sohbetlerinde sözler *hayat hamlesi* kavramı ile başlıyor ve onunla bitiyordu. Geniş bir sahada Bergsoncu felsefenin yorumları ve açıklamaları hâkimdi. Çoğu kimse felsefede yeni bir gün dünyaya geldiğu, başka bir çok etkinliğin de böylece aydınlığa kavuştuğu inancındaydı. William James, Bergson’un yapıtlarının tutkulu bir okuyucusuydu. Marcel Proust’tan Bernard Shaw’a bir çok edebî yapıtta, George Sorel’in siyasal görüşlerinde, Claude Monet’nin izlenimci fotoğraflarınde, Claude Debussy’nin müziğinde ve tinsel değerlere dayanak arayan din adamlarında Bergson’un derin etkisi görülmüştür. Bunun bunun yanında, Cumhuriyet’in ilk senelerında var olma hamlesi içindeki Türk düşünce yaşamının Bergsonculuğa yönelmesi bu yüzden manidardır.

Bergson felsefesinde yeşeren şey madde, cansız varlık değildir; gerçeklik süredir ve bunu yalnızca sezgi kavrayabilir. Zaman bir birikimdir. Gelecek hiçbir ânında geçmişin aynısı olamaz, zira her adımda yeni bir tecrübe açığa serilir. Bergson, bilinçli bir varlık için var olmanın değişmek olduğunu kabul eder, zira değişmek olgunlaşmak demektir; olgunlaşmak ise, sonsuzca kendi kendini yaratmak demektir. Bu, yalnızca bilinçli insan varlığı için değil, fakat bütün gerçeklik için böyledir. Bergson gelişmeyi, fakat süre olarak anladığımız takdirde her şeyi berraklığa kavuşturabileceğimizi söyler.

Bergson’un Ahlâkın ve Dinin İki Kaynağı’nda temel yaklaşımı durağan ile devingen içinde kurduğu temel zıtlıktır. Bu zıtlıklardan birinin kökleri zihindedir ve bilime, onun durağan, mekanik ülkülerine ulaşır, diğeri sezgiye dayalıdır, varlığını felsefecilerin, sanatçıların ve büyük mistiklerin yaratıcı atılımında (élan vital) bulur.

Ahlakın ve Dinin İki Kaynağı PdF indirmek için Tıklayın