Kaan Çaydamlı – Dada Manifestoları PDF Oku indir
Kaan Çaydamlı – Dada Manifestoları PDF Oku indir, e-kitap sitemizde Kaan Çaydamlı – Dada Manifestoları kitabını araştırdık. Ayrıca Kaan Çaydamlı tarafından kaleme alınan Kaan Çaydamlı – Dada Manifestoları kitap özetinin yanı sıra, Kaan Çaydamlı – Dada Manifestoları pdf oku, Kaan Çaydamlı – Dada Manifestoları yandex, Kaan Çaydamlı – Dada Manifestoları e-kitap pdf, Kaan Çaydamlı – Dada Manifestoları PDF Drive, Kaan Çaydamlı – Dada Manifestoları Epub gibi indirme linklerini de bulacaksınızdır.
Kaan Çaydamlı – Dada Manifestoları PDF indir Oku
Hugo Ball, 5 Şubat 1916’da Zürih’de “Cabaret Voltaire” adını verdiği sanatçılar bölgeselini açtı. Bu, Dada’nın kamuya açık en mühim kurumunun doğuşu manasına geliyordu. Berlin’den Zürih’e gelmiş olan dadacı Richard Huelsenbeck şu yorumu yapmıştı: “Dada, yüreklilik, küçümseme, üstünlük, devrimci karşı koyuş; egemen mantığın, toplumdaki hiyerarşinin yok edilmesi, tarihin yadsınması, köktenci bir özgürlük, anarşi, burjuvanın yok edilmesi manasına gelmektedir.” Bu sanatçılar topluluğu, burjuva ile savaş ve düşünce yoksulluğunu özdeşleştiriyordu. Almanya’da, 1914’te, sanat ve bilim bölgesindeki aydınların büyük çoğunluğu, Batı kültürü adına, kültürü koruma maksadıyla savaşın gerekliliğini savunmuşlardı. Dada hareketi, hemen hemen tüm Avrupa ülkelerinden rejim zıtı aydınların önderliğini yaptığı bir hareketti; savaşa karşı olmaları, bu aydınları birleştiren en mühim özellikti. Birer pasifist olan bu aydınlar, kendi devletleriyle açık bir çatışma içindeydiler; bu durum, Almanya, Fransa veya Romanya, her yerde aynıydı. Bu grupların gazetecilik veya sanat bölgesindeki çalışmaları, savaş başladıktan sonra uygulanan çok daha sıkı bir denetimle n hakkı ve basın özgürlüğü, gazetecilik çalışmaları için uygun bir ortam sağlıyordu. Dadacıların, İsviçreli yerli seyircilerle aşağı yukarı hiç ilişkisi yoktu; içinde yaşadıkları sığınmacılar ortamı, kapalı bir bohem yaşamının bütün ayrıntı kısmını taşıyordu. Kübizmin başlıca temsilcileri olan Picasso ve Braque bu sığınmacılar tarafından özellikle beğeniliyordu, İtalya’daki fütüristler ile de yakın ilişki içindeydiler. Marinetti’nin Özgürleştiren Sözcükler bildirgesi, Zürihli sığınmacıların tiyatroya özgü bir beceri ile okudukları eşzamanlı şiirlerin kuramsal temelini oluşturuyordu. Hugo Ball, (doğal olarak) hareketin öncüsü ve ilk aylarda ayakta kalmasını sağlayan kişi olarak görülüyordu, ardından birkaç ay için Zürih’ten ayrıldığı zaman da bu konumunu sürdürmüştü. Ball, önceden, Berlin’de dışavurumcular etrafında bulunmuştu; Münih’te dramaturg ve yönetmen olarak çalışmıştı, Kurt Pinthus’la birlikte çağdaş tiyatroya adamak istedikleri ve bir tür halk sahnesi niteliğini taşıyacak kendi tiyatroların tasarlıyorlardı. Tasarıyı parasal sorunlar sebebiyle gerçekleştiremediler. Ball, Berlin’de Frang Pfernfert’in kuruluşundan beri radikal sol ve anarşist çizgide bulunan Aktion adlı savaş zıtı dergisinin yazı işlerinde çalışıyordu.
Ball’ın anarşist çevrelerle de ilişkisi vardı ve yoğun olarak Gustav Landauer, Mihayl Bakunin ve Kropotkin’in yazılarını okuyordu. 1917’de Bakunin’in Anarşist Tüzüğü adlı kitabını çevirdi ve bir Bakunin Seçkisi çıkarılması çalışmalarına katıldı. Bu senelerda sanatçı aydınların büyük çoğunluğu anarşizme ilgi duyuyordu. Yazar aydınlar kuramsal sosyalizmi aşağı yukarı tümüyle anarşistlerin yazıları aracılığıyla izliyorlardı. Anarşizmin aydınların ilgisini çeken yönü, köktenci bir biçimde düşüncenin odak noktası yapılan ve bireyin gelişmesinde sınır tanımayan özgürlük kavramıydı. Hugo Ball, Münih’te olduğu günlerde kendi köktenci şiirlerinin de olduğu Revolution adlı bir anarşist derginin yayıncıları içinde yer alıyordu. Derginin ilkeleri, Erich Mühsam’ım bir çalışmasında yazıya dökülmüş ve tümüyle Dada’nın kuruluş bildirgesinde de bulunan devrimci anlayışı dile getirmekteydi. Mühsam şöyle diyordu: “Devrim, bir durumun ayakta kalma koşulları ortadan kalktığında gündeme gelir (…). Yıkmak ve kurmak, devrim yönünden özdeş kavramlardır. Tüm yıkıcı istek, bunun yanı sıra yeniden kurma isteği demektir (Bakunin). Devrimin birkaç türü şunlardan oluşmaktadır: Zorbaca cinayetleri, egemen bir gücün egemenliğine son verilmesi, bir dinin ortaya çıkması, eski (geleneksel ve sanatsal) kaidelerin ortadan kaldırılması, bir sanat yapıtının yaratılması, cinsel ilişkinin gerçekleştirilmesi. Devrimle eşmanalı olan kimi sözcükler: “Tanrı, aşırı derecede cinsel istek, coşkunluk, kargaşa. Gelin kargaşa içinde yaşayalım.” Dada hareketinin başlangıcında her şeyden önce aydınların bu başkaldırısı mevcuttur. Bu hareketin estetiği ve özellikle tiyatro niteliğindeki eylemci şekili, aydınların söz konusu tutumlarının derin izlerini taşımaktadır.
1915’de eşi Emmy Hennigs’le birlikte Almanya’yı terk etmiş olan Ball için Cabaret Voltaire’in kurulması, yaşamının karmaşık bir evresinin sonu manasına geliyordu; Ball, bölgeselin açılış günü ile alakalı şunları söylemişti; “Lokal tümüyle dolmuş bir çokları yer bulamamıştı. Saat 6’ya doğru çalışmaların hızla sürdüği ve fütürist afişlerin yapıştırıldığı bir anda koltukları altında çanta ve resimler bulunan, dış görünüşleri yönünden Doğululara benzettiğimiz dört kişilik bir delegasyon girdi içeriye. Girer girmez selamlamak maksadıyla bir çok kez eğilmelerinden alçak gönüllü oldukları belli oluyordu. Kendilerini tanıttılar: Marcel Janco, Tristan Tzara, Georg Janco da adını unuttuğum dördüncü bir bey idiler. Rastlantı sonucu H. Arp oradaydı ve pek fazla sözcüğe gerek kalmadan anlaşmaya vardık. Hemen sonra Janco’nun eli açık baş melekleri diğer fotoğrafların yanında yerini almıştı ve Tzara daha aynı akşam sempatik bir biçimde pantolonunun cebinden çıkardığı eski biçemle yazılmış olan dizelerini okudu. Marcel Janco, savaş başladıktan sonra Romanya’dan kaçmış ve İsviçre’de iş aramakta olan ve aynı düşüncede olan insanlarla ilişki kurmaya çalışan Romanyalı bir ressamdı. Janco, kabarenin çalışanları arasına katıldı ve Emmy Hennigs gibi dada hareketinin çekirdek kadrosunda bulunanki bireylerden birisi oldu.
