Kitabü’l-Mille PDF indir

Kitabü’l-Mille Kısa Özet

Kitabü’l-Mille/Din Üzerine, Farabi’nin felsefi sisteminin merkezi meselelerinden birisi olan din konusuna tahsis edilmiş bir çalışmadır. Farabi, kitabın başlığında geçen *mille* kelimesinin din kelimesiyle nerdeyse aynı anlamı verdiğini belirtse de, din lafzını yalnızca bu eserinde değil diğer eserlerinde de aşağı yukarı hiç kullanmaz. Çünkü *din*den farklı olarak *mille*, özellikle, din dediğimiz inançlar ve ameller manzumesini şartlara göre takdir edip tespit eden insana tasvir eder. Bu da bize, yalnızca erdemli dinlerden değil erdemsiz dinlerden de bahsetme olanağı verir. Farabi, kitabın hemen başında dinlerle alakalı bu ayrımı yapar ve erdemsiz dinleri erdemsiz yönetim şekilleriyle ilişkilendirir. Böylelikleki ayrım şuna tasvir eder ki, politik nitelikteki toplum, erdemli olsun yahut olmasın, toplumu belli değerler etrafında toplayan, belli gayelere doğru yönlendiren bir dini zorunlu kılar. Eserin son paragrafında altı çizildiği üzere, bir *ortak din* olmaksızın toplumu dünya ve ahiret mutluluğu ışığında yönlendirmek olabilecek olmaz. Dolayısıyla Farabi’ye göre din ilm-i medeni kapsamı içindedır. Din, kurumsal olarak, bilinmesi/inanılması gereken birtakım görüşlerle/ara’ yapılması ve uygulanması gereken birtakım fiilleri içerir. Bunlar Farabi’nin diğer eserlerinde de bahse konu edilir fakat bunların özlü ve açık bir sayımı Kitabü’l-Mille’de yer alır. Bu sayımla alakalı olarak iki hususu belirtebiliriz. Birincisi, Farabi’nin çerçevesini çizdiği görüşler/inançlar geleneksel *amentü* listesini büyük ölçüde yansıtır fakat ondan çok daha yükseksını ihtiva eder. İkincisi, Mebadiu Arai Ehli’l-Medineti’l-Fazıla, söz konusu görüşlerin/ara’ ilkelerini, yani makullerini inceler. Dolayısıyla Farabi’ye göre yöntem ve iletim şekilleri farklı olsa da erdemli dinin müfredatıyla hakiki felsefenin müfredatı örtüşür.

Kitabü’l-Mille PdF indirmek için Tıklayın