PDF

Salahi Sonyel – Gizli Belgelerde Mustafa Kemal, Vahdettin ve Kurtuluş Savaşı PDF Oku indir

Salahi Sonyel – Gizli Belgelerde Mustafa Kemal, Vahdettin ve Kurtuluş Savaşı PDF Oku indir, e-kitap sitemizde Salahi Sonyel – Gizli Belgelerde Mustafa Kemal, Vahdettin ve Kurtuluş Savaşı kitabını araştırdık. Ayrıca Salahi Sonyel tarafından kaleme alınan Salahi Sonyel – Gizli Belgelerde Mustafa Kemal, Vahdettin ve Kurtuluş Savaşı kitap özetinin yanı sıra, Salahi Sonyel – Gizli Belgelerde Mustafa Kemal, Vahdettin ve Kurtuluş Savaşı pdf oku, Salahi Sonyel – Gizli Belgelerde Mustafa Kemal, Vahdettin ve Kurtuluş Savaşı yandex, Salahi Sonyel – Gizli Belgelerde Mustafa Kemal, Vahdettin ve Kurtuluş Savaşı e-kitap pdf, Salahi Sonyel – Gizli Belgelerde Mustafa Kemal, Vahdettin ve Kurtuluş Savaşı PDF Drive, Salahi Sonyel – Gizli Belgelerde Mustafa Kemal, Vahdettin ve Kurtuluş Savaşı Epub gibi indirme linklerini de bulacaksınızdır.

Salahi Sonyel – Gizli Belgelerde Mustafa Kemal, Vahdettin ve Kurtuluş Savaşı PDF indir Oku

Türk tarihinin en tehlikeli ve en göz alıcı dönemini oluşturan Kurtuluş Savaşı’nın eşsiz önderi Mustafa Kemal [Atatürk]’le çok eleştirilen son Osmanlı Padişahı VI. Mehmet Vahdettin ile ilgili çeşitli dillerde bir çok eserler yayımlanmıştır ve hâlâ yayınlanmaktadır. Bu yapıtlara ek olarak, o zamanda Türkiye ile ilgilenen yahut ilişkileri olan kimi devletlerin arşivlerinde bir çok belgeler mevcuttur. Bu kaynaklar yavaşça gün ışığına çıkmaya başlamıştır. Bu kaynaklardan inceleme fırsatını bulmuş olduğum ve mühim gördüğüm belgeler ile ilgili ‘Kaynaklar’ bölümünde ve dipnotlarda ayrıntılı bilgi verilmektedir. Bu eser ve kaynakların birçoğunda, Mustafa Kemal ve Vahdettin’in o günlerdeki tutumları, görüşleri ve faaliyetleri ile ilgili bilgi verilmekte ve özellikle Vahdettin’in kendi yurduna ve ulusuna ihanet edip etmediği konusu ortaya çıkmaktadır. Son günlerde, Türkiye’de de bu hususta kısa süren bir tartışma olmuştu. Emekli Başbakanlardan Bülent Ecevit, Zaman gazetesi yazarlarından Ömer Şahin’le yapmış olduğu ve gazetenin 16 Temmuz 2005 günlü sayısında yayımlanan söyleşi sırasında, Vahdettin’in ‘hain olmadığı’ görüşünü öne sürmüş; bu görüşü, 17 Temmuz 2005 günlü Hürriyet gazetesinde de yinelemişti. Bunun üzerine, Turgut Özakman, 19 Temmuz 2005 günlü Cumhuriyet gazetesinde, ‘Vahdettin ne yazık ki haindi’ başlığı altındaki yazısında Ecevit’i eleştirmiş; Vahdettin’in ‘hain’ olduğunu ispatlamaya çalışmıştı. Kendi görüşümce, Türkiye’nin bugün karşılaşmakta olduğu bir çok sorunlar varken, tarihe gömülmüş olan eski poblemleri kurcalamanın Türk ulusuna yarar getirip getirmeyeceği tartışma konusu olabilir. Lakin, genç kuşakların kendi tarihlerini iyice bilmeleri gerektiğini düşünerek ve ‘Vahdettin hain miydi?’ sorusuna, okuyucunun kendisinin karar verebilmesine biraz da olsa yardımcı olmak maksadıyla bu yapıtı hazırlamış yer alıyorum. Bunun yanı sıra, Amerika Birleşik Devletleri (ABD)’nin de Bağlaşıklar’dan (İngiltere, Fransa ve İtalya) yana dünya savaşına girmesi üzerine, her yanda, Merkez Devletleri (Almanya, Avusturya, Bulgaristan ve Türkiye) geri çekilmeye başlamışlardı. Savaş boyunca korkunç yoksulluk içinde yurtları için canlarını feda eden Türk erleri de bu duruma dayanamayarak geri çekilmeye başlamışlardı. Bu nedenle, erkteki İttihat ve Terakki Partisi, bir bırakışma sağlamak maksadıyla Bağlaşıklar’a başvurmak zorunda kalmıştı. Daha önce de Sadrazam Mehmet Talat Paşa, Bağlaşık Devletler’in barış koşullarını öğrenmek maksadıyla Avrupa’ya ajanlar göndermişti.

Osmanlı yetkilileri, Bağlaşıklar, erken barış yapılmasını kabullenirse, onlara, tüm dikkatlerini Almanya ile Avusturya üzerinde toplama fırsatının verilmiş bulunacağına; barış koşullarının yalnızca savaşı durdurma konusunu kapsayacağına ve Osmanlı yönetimiyle ordusunun olduğu gibi kalacağına inanıyorlardı. 1 İngiltere ile Fransa onların bu koşullarını kabullenmeyince; ABD Başkanı Woodrow Wilson’un 14 ilkesine dayanarak selfdeterminasyon (kendi yazgısını saptama) hakkı sağlayabilir ümidiyle Wilson’un arabuluculuğuna başvurmayı düşünmüşlerdi, çünkü onun, bağlaşıklarından daha az arsız ve daha onurlu bulunacağını sanmışlar, ama hata etmişlerdi. Vahdettin, 4 Ekim 1918’de, ajanı Rüştü Bey’i, İsviçre’nin başkenti Bern’de bulunan ve ardından İngiliz Yüksek Komiseri olarak İstanbul’a atanacak olan elçi Sir Horace Rumbold’la görüşmeye göndermiş; 3 şu barış koşullarını gizlice öne sürmüştü: Osmanlı Devleti’yle ayrı barış yapılırsa; Almanya’ya karşı İngiltere ile ittifak kurulursa, Hicaz, Filistin ve Mezopotamya [Irak]’ya, Padişahın egemenliği altında, İngiltere’nin 1882’den beri uygulamakta olduğu sistem gibi yönetim gerçekleşirse; İngiltere, Mahmut Muhtar’ın önderliği altında, çoğu Osmanlı ordusundan kaçak olanlardan bir araya gelen yeni bir ordunun kurulmasına yol gösterecek; bu ordu, İngiliz güçleriyle birlikte İstanbul’a yürüyerek İttihat ve Terakki Partisi’ni erkten düşürecektir. Ondan sonra, Osmanlı illerinde İngiliz denetimi altında anayasa reformu yapılacaktır… Ayrıca, Osmanlı Devleti’ne karşı Arapları isyana sev-keden Haşimilere karşı tüm Arabistan’ı yönetimine almada Abdulaziz İbn-i Saud’la işbirliği yapacak; Türk-Bulgar hududu,1912’de olduğu gibi Osmanlılar lehinde düzeltilecek; Türkler, Anadolu sahillerine yakın Ege adalarına yeniden sahip olacaklardır’. 4 Sonuçta, Fransa ile İngiltere, Fransa’nın öne sürmüş olduğu ve İngiliz kabinesince de onaylanmış olan bırakışma koşulları üzerinde 11 Ekim’de anlaşmaya varmışlardı. Bu bırakışma koşulları, Padişahın sağlamayı ümit ettiği koşullardan daha sertti. Bu koşullara göre, bırakışmaya ek olarak Osmanlı ordusu terhis edilecek; işgal ettiği tüm bölgeleri boşaltacak; Boğazlar’ı Bağlaşıklar’ın gemilerine açacak; Arap illerinde ve Çukurova (Kilikya)’daki Osmanlı garnizonlarını Bağlaşıklar’a teslim edecek; Osmanlı askeri ve mülki hizmetindeki tüm Alman ve Avusturya’lı personeli Bağlaşıklar’ın güçlerine teslim edecek; Osmanlı ordusunun tüm silah, teknik, ulatışım örgütlerine ve levazım sistemine sahip çıkacak ve bütün Osmanlı askeri davranışlarını denetimi altına alacaktı. Ayrıca, Türk limanları ve gemi onarım sistemi Bağlaşıklar’ın filolarına devredilecek; Bağlaşık ordusu, To-ros tünellerini ele geçirecekti. 5 Bu koşullar, ardından Mondros’ta yapılacak olan bırakışma görüşmelerinde öne sürülecekti. 6 1916’da Küt-ül Amara’da Türklerce tutsak edilmiş olan İngiliz Tümgenerali Charles Townshend’in de arabuluculuğu ile, İngiliz Akdeniz Filosu Başkomutanı Koramiral Arthur Gough Calthorpe, Sadrazam Ahmet İzzet Paşa’ya 22 Ekim 1918’de gönderdiği yazıda, bırakışma koşullarını kendisiyle görüşme yetkisi olduğunu; bundan dolayı, Midilli [Limni] adasındaki Mondros’a bir kurul göndermesini bildirmişti. Padişah Vahdettin, Mondros’a gidecek olan kurula kayın biraderi Damat Mehmet Ferit’in başkanlık etmesini istiyordu. Ferit, Londra’daki Osmanlı Büyükelçiliğinde sekreterlik yapmıştı ve İttihat ve Terakki Partisi’nin muhalifi Hürriyet ve İtilaf Partisi’nin önderi olarak bilinmektedu. Sadrazam İzzet Paşa, Padişahın bu istemini ‘çılgınlık’ olarak nitelemişti; ama Padişah isteminde direnmiş ve Ferit’in, Ayan Meclisi’nde İzzet Paşa’yla görüşmesini önermiş; 1 ama İzzet Paşa, kabineye danıştıktan sonra Damat Ferit’i bu vazifeye getirmeye karşı çıkmış; bırakışma kurulunun başkanlığına Deniz Bakanı Hüseyin Rauf’u atamıştı. Padişah bu atanmayı kırgınlıkla kabullenmiş; ama, kurula verilecek olan yönergelerde Halifelik, Sultanlık ve Osmanlı hanedanının haklarının büsbütün güvence altına alınması ve herhangi bir Osmanlı iline özerklik verilirse, bunun siyasi değil, yönetsel (idari) olmasının serdedilmesi koşulunu öne sürmüştü. İzzet Paşa’ya göre, Padişahın öne sürmüş olduğu koşulların bırakışma ile hiçbir ilgisi yoktu.

Lakin, Padişah, savaş yenilgisinin yaratmış olduğu kargaşa içinde Osmanlı hanedanlığı ve kuruluşlarının sönüp gitmesi olasılığından endişelanıyordu ve bu da, kendi tahtını kurtarmaktan başka birşeye önem vermediğini gösteriyordu. Bunun yanı sıra, 27 Ekim’de başlayan ve bi hayli çetin ve iddialı geçen Mondros görüşmelerinden sonra; 4 30 Ekim’de Osmanlı temsilcileri, İngiliz temsilcileriyle bırakışmayı imzalamış; Osmanlı Devleti’ne kısmen zorla kabul ettirilmiş olan teslim koşullarını uygulamayı kabullenmişlerdi. Türk görüşünce, bırakışmanın en kötü maddeleri yahut ardından ihlalinden şikâyet edilenler şunlardı:

Salahi Sonyel – Gizli Belgelerde Mustafa Kemal, Vahdettin ve Kurtuluş Savaşı PDF indir Tıklayın

İlgili Makaleler

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Göz Atın
Kapalı
Başa dön tuşu