Taha Parla – Türkiyede Anayasalar PDF Oku indir
Taha Parla – Türkiyede Anayasalar PDF Oku indir, e-kitap sitemizde Taha Parla – Türkiyede Anayasalar kitabını araştırdık. Ayrıca Taha Parla tarafından kaleme alınan Taha Parla – Türkiyede Anayasalar kitap özetinin yanı sıra, Taha Parla – Türkiyede Anayasalar pdf oku, Taha Parla – Türkiyede Anayasalar yandex, Taha Parla – Türkiyede Anayasalar e-kitap pdf, Taha Parla – Türkiyede Anayasalar PDF Drive, Taha Parla – Türkiyede Anayasalar Epub gibi indirme linklerini de bulacaksınızdır.
Taha Parla – Türkiyede Anayasalar PDF indir Oku
Bu kitapçıkta Türkiye’nin cumhuriyet dönemi anayasalan inceleniyor ve karşı karşıya geldirılıyor. Meşrutiyet dönemi Osmanlı anayasalanna hiç deginilmemesinin iki nedeni var: Birincisi yer sınırlaması ve konuyu daraltma gereği. İkincisi ve belki de daha mühimsi, Cumhuriyet anayasalarının kendi içinde bir bütünlük taşıması ve anlaşılmak için meşrutiyet anayasalanna geri gidilmesini belirleyici ölçülerde gerektirmemesi. Osmanlı İmparatorluğu’ndan Türkiye ulus-devletine geçilirken, ekonomik-sosyalkültürel yapılarda tabi ki sürekli olaraklik sözkonusu ama; devlet yapısında ve siyasal teori, pratik, kurumlar planında kökten değişimler olduğu için fakat “tortu”lardan sözetmek olabilecek. O da daha kapsamlı, başka bir incelemenir. ·konusu. Bu çerçeve içinde, 1921 ve 1924 anayasalanna daha kısa, 1961 ve 1982 anayasalanna daha uzun yer verildi. Bunun da iki nedeni var: Birincisi, 1961 ve 1982’nin şimdilerde de, anayasa tartışmalarının Türkiye’de siyasal gündemin eksik olmaz (veya müzmin) maddelerinden biri durumuna geldi� son on yıl da da, üzerinde asıl durulan anayasalar olmaları. İkincisi, ileride görüleceği üzere, 192l’in zaten fazla kısa ve geçici, 1924’ün de görece kısa ve pek gelişkin sayılamayacak anayasalar olmalan. Buna göre, 1921 ve 1924 anayasaları temel özellikleri yönünden özetleniyor; 1961 ve 1982 ise, anayasalann beylik bölümleri yönünden bir “yakın 7 okuma”ya tabi tutuluyor: (1) temel ideoloji, (2) özgürlükler rejimi, (3) devlet yapısı, (4) değiştirme (ve yapılma) yöntemi. En sonda da bu anayasaların sistemleri, anayasa gelenegi.ndeki sürekli olaraklikler ve kınlmalar, anayasalann yapılış metotlarıne ilişkin meşruiyet poblemleri üstüne bazı gözlemler yer alıyor. Eldeki kitapçıkta bulunmayan, ama tüketici bir anayasalar incelemesi kitabında kapsanması gereken ek konuların ve inceleme düzlemlerinin sayısı az değildir. Bunlar, bu kitapçığın odağını veya inceleme malzemesini oluşturan anayasal sonuç belgelerini genişleyerek çevreleyen daireler şekilinde düşünülebilir: . anayasa maddelerinde genelde tertip edilen kurum ve kurallan açan özel yasalar, .
seçim ve siyasal partiler yasaları gibi “organik” yasalar, . ceza, dernekler, sendikalar, iş, basın yasaları gibi “rejim yasa”lan, . anayasalann taslaklan, tasarılan, gerekçeleri, modelleri; çağdaş hukuk ve anayasa ilkeleri, . anayasalann meclis görüşmeleri, tartışmalan; anayasayı yapanların veya değiştirenierin ideolojisi, zihniyeti, siyasal kültürü, . anayasalann yapılış anındaki siyasal güç dengesi, sosyal sınıflar yapısı, ekonomik çıkarlar çatışması, . tarihsel anayasal ve siyasal değişim ve gelişim süreci, . anayasaların teorisi ile pratiği içindeki uyum ve uyumsuzluklar; anayasalann öznel amaçlan ile beklenmedik sonuçlan içindeki değişikliklar, vb. Bir anayasal düzeni bütünüy1e aynntıda ve tarihsel bağlam içinde tespit eden, tüm bu etkenler ise; o düzenin genel çerçevesini çizen ve ön-cephesini 8 oluşturan da anayasanın metni, anayasanın sonuç belgesidir. Anayasa, bir toplumun iç hukukunun ve iç siyasetinin temel normudur; yukanda saydıg-ımız öteki kurum ve kurallar ondan türerler. Uyumsuzluk ve iç-tutarsızlıklar, anayasanın önemini azaltmaz; öbürlerinin düzeltilmesi gerekir. Anayasayı sözde gerçekçilik veya kuşkuculuk adına bir ”kurgu” veya “kağıt parçası” olarak görmek dowu değildir. Kötü uygulamayla boşa çıkanlan iyi anayasalar kadar, yurttaşlara nefes aldırmayan kötü anayasalar da çok ciddi siyasal-hukuksal gerçekliklerdir. Uygulama ve işlerlik/işlemezlik de mühimdir ama, daha mühim de�·ildir. Buna karşılık, anayasaları siyasal romantizmle veya legal pozitivizmle idealize etmek, yüceleştirrnek de gerekmez. Kötüsü mevcuttur, iyileştirilebilir olanı mevcuttur, zamanın gereklerine veya ahlakifelsefi değer ve yargılann de�şimine göre eleştirilmesi ve de�ştirilmesi gerekeni mevcuttur.
Anayasa bir üst-yasadır ama, üst tarafı o da bir yasadır. Yasal {kanuni) olan mutlaka hukuki, hele meşru demek -değildir. Belli bir zaman ve yerde çıkanlı.1ış olan belli bir yasa (kanun) o zamanda geçerli genel hukuk ilkelerine aykın olabilir veya bir kanunun uygun olduğu genelgeçer hukuk ilkelerinin ta kendisi, daha yüksek felsefi meşruiyet ö1çüt1erine göre sorgulanabilir nitelikte olabilir. Türkiye’de ise enteresan bir anayasa fetişizmi sürüyor. Anayasayı demokratik metotlarla yapmak ve değiştirmek, üstünlüğüne saygı duymak ve onu kalıcı kılmaya çalışmak anlamında değil tabii (zaten o zaman fetişizmden söz edilmezdi). Türkiye herhalde anayasası en sık bozulup geliştirilen ülkelerden biri. Üstelik bu iş olağan yasaina yönteminden (1921, 1924) çok askeri darbelerle ve güdümlü kuru11arca (1961, 1971-73, 1982) yapılıyor. Yine de 9 anayasa sözcü� kimsenin ağzından düşmüyor. Herkes anayasaya sı�nıyor veya anayasaya uyulmadıgını dile getiriyor; tabii “kendisinin” koruduğunu, “başkasının” bozduğunu kastederek. Anayasa ka�t parçası haline getiriliyor ama, anayasanın bir ka�t parçası oldu�u dowudan söyleyen de çıkmıyor. Demek ki sözcük, iyi kötü yerleşmiş; mühim sayılıyor. Zaten siyasal değişim süreçlerinde genelde böyle olur: Önce “sözcük” yerleşir, sonra o sözcü �n temsil ettiği “kavram” veya kural, en sonunda da kavram veya kuralın “uygulaması” ve kurumsallaşması. Türkiye anayasa yönünden daha fakat birinci etapta; öteki aşamalar için daha zaman geçmesi gerekiyor. Demokrasi geleneği halen sözcüklerden ibaret; kavramlar sindirilmiş, kurumlar oturmuş değil.
